ড° বুলজিৎ বুঢ়াগোহাঁই
পাইলট হোৱাটো সমগ্ৰ বিশ্বৰ অন্যতম উন্নত, কঠিন আৰু শ্ৰেষ্ঠ কেৰিয়াৰ। পাইলট হবলৈ কিছুমান গুণ থকা দৰকাৰ, যেনে –
১। ভাল শাৰীৰিক স্বাস্থ্য: কেৱল বাছনি প্ৰক্ৰিয়াতে নহয়, বৃত্তিটোত সফলতা নিশ্চিত কৰাত শাৰীৰিক বৈশিষ্ট্যই
গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। এজন পাইলটৰ দৃষ্টিশক্তি সঠিক হ’ব লাগিব যাতে তেওঁ দূৰৈৰ আৰু সৰু বস্তুবোৰ স্পষ্টকৈ চাব পাৰে। পাইলটৰ চশমা
থকা বা চশমা নোহোৱাকৈ ২০/২০ দৃষ্টিশক্তি থাকিব লাগিব, শ্ৰৱণ
ক্ষমতা ভাল হ’ব লাগিব আৰু কোনো শাৰীৰিক অক্ষমতা থাকিব নালাগিব যিয়ে তেওঁলোকৰ কৰ্মক্ষমতাত বাধা দিব পাৰে। উচ্চতাৰ অনুপাতে ভাল
উচ্চতা আৰু ওজন আন গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰক।
২। সুস্থ্ মানসিক স্বাস্থ্য: এজন পাইলট মানসিকভাৱে সুস্থ হ’ব লাগিব কিয়নো, এই বৃত্তিটোৱে সজাগতা,
আৱেগিক স্থিৰতা আৰু ভাৰসাম্যৰ দাবী কৰে। হেঁচাত পৰিও শান্ত হৈ থকাটো
প্ৰয়োজন।
৩। আত্মনিৰ্ভৰশীলতা: এজন পাইলটৰ স্বতন্ত্ৰ সিদ্ধান্ত ল’বলৈ যথেষ্ট সাহস থাকিব লাগিব। তেওঁ দায়িত্ব লোৱাত আৰাম
অনুভৱ কৰিব লাগিব আৰু কম সময়ৰ ভিতৰতে গুৰুত্বপূৰ্ণ সিদ্ধান্ত ল’বলৈ সাজু হ’ব লাগিব, বিশেষকৈ জৰুৰীকালীন সময়ত যেতিয়া তেওঁ
যাত্ৰী আৰু কৰ্মীদলৰ সুৰক্ষাৰ কথা মনত ৰাখি তাৎক্ষণিক আৰু সঠিক সিদ্ধান্ত ল’বলগীয়া হয়।
৪। নেতৃত্বৰ গুণ: বিমানৰ পাইলট, কেপ্টেইন বুলিও জনা যায়, কাৰণ
তেওঁ কেৱল বিমানখন উৰুৱাই দিয়াই নহয়, কৰ্মীদলৰ আৰু
সহ-পাইলটক আদেশ দিয়ে আৰু তেওঁলোকৰ কামৰ তদাৰক কৰে। এজন পাইলটৰ বাবে নিজৰ
কৰ্মীসকলৰ কাৰ্যকলাপৰ ওপৰত নিয়ন্ত্ৰণ থকা আৰু তেওঁলোকক সঠিকভাৱে নিৰ্দেশনা
দিয়াটো অত্যাৱশ্যকীয়।
৫। সক্ৰিয়তা: পাইলটসকল আটাইতকৈ সক্ৰিয় ব্যক্তি, কাৰণ তেওঁলোকে চকু-হাতৰ ভাল সমন্বয়, ভাল স্থানীয় সজাগতা বজাই ৰাখিব লাগে আৰু বিমানৰ সময়ত হ’ব পৰা যিকোনো অভাৱনীয় পৰিস্থিতিৰ বাবে সাজু থাকিব লাগিব। মুঠতে তেওঁলোকে
সক্ৰিয় হ’ব লাগিব কাৰণ তেওঁলোকে বিমান এখনত বহু কাম কৰে।
৬। ভাল পৰ্যবেক্ষণ: এজন বিমানচালকৰ পৰ্যবেক্ষণৰ দক্ষতা ভাল হ’ব লাগিব কাৰণ তেওঁ বতৰৰ পৰিস্থিতি আৰু স্থানৰ ব্যাখ্যা কৰিব
লাগিব, যিটো সম্ভৱ হ’ব যদিহে তেওঁৰ
পৰিস্থিতি সঠিকভাৱে ধৰিব পৰা ক্ষমতা থাকে। এজন বিমানচালকৰ বাবে ত্ৰুটিৰ বাবে কোনো
স্থান নাথাকিলেও দ্ৰুতভাৱে বস্তুবোৰ পৰ্যবেক্ষণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়
৭। ভাল যোগাযোগ: এজন বিমান পাইলটে কাৰিকৰী দিশ, বতৰৰ পৰিস্থিতি আৰু বিমানৰ স্থিতি এয়াৰ ট্ৰেফিক
নিয়ন্ত্ৰণ গোটলৈ ব্যাখ্যা কৰিব লাগিব। যাত্ৰীসকলক বিমানৰ অৱস্থাৰ বিষয়ে
প্ৰয়োজনীয় তথ্য দিয়াৰ বাবেও তেওঁ দায়বদ্ধ। তদুপৰি, তেওঁ
বিমানৰ বিজুতি বা আন যিকোনো কাৰিকৰী সমস্যাৰ বিষয়ে এয়াৰলাইনক প্ৰতিবেদন দিব
লাগিব। সেয়েহে, কথাবোৰ সঠিক আৰু স্পষ্টভাৱে ব্যাখ্যা কৰিবলৈ
পাইলট এজনৰ লিখিত আৰু মৌখিক যোগাযোগ দক্ষতাৰ ওপৰত ভাল আধিপত্য থাকিব লাগিব।
৮। ৰিস্ক লোৱাৰ ক্ষমতা: এজন বিমানচালকৰ ৰিস্ক লোৱাৰ প্ৰৱণতা থাকিব লাগিব ।
এজন বিমানচালকে যাত্ৰী আৰু কৰ্মচাৰীৰ প্ৰতি
নিজৰ দায়িত্ব মনত ৰাখি ৰিস্ক ল’বলগীয়া হয়।
৯। দায়িত্বশীল হোৱা: অধিক উন্নীতকৃত চাকৰিৰ অধিক দায়িত্ব আহে। এজন পাইলটৰ
এখন বিমান, যাত্ৰী আৰু কৰ্মচাৰীৰ
সুৰক্ষাৰ বাবে সামগ্ৰিক দায়িত্ব আছে।
১০। উচ্চ দক্ষতা: দক্ষতা অভিজ্ঞতাৰ সৈতে আহে। যিমানই বেছি
সংখ্যক বিমান আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ
বিমান উৰুৱাব, সিমানেই দক্ষতা
বাঢ়িব ।
মুঠতে এই বৃত্তিটোৰ বাবে অনুশাসন, ধৈৰ্য্য, দায়বদ্ধতা সময়ানুৱৰ্তিতা, দায়বদ্ধতা আৰু নিষ্ঠাৰ প্ৰয়োজন। যথেষ্ট পৰিশ্ৰম,
মনোবল, মনৰ সতৰ্কতা, কঠিন
সময়সূচী অনুসৰণ কৰাৰ অভিযোজনযোগ্যতা, সংকটত চিন্তা কৰাৰ
সামৰ্থ্য, ভাল দলীয় মনোভাৱ ইয়াৰ মাজত সোমাই পৰে। এই
গুণসমূহৰ অধিকাৰী হোৱাৰ উপৰিও এই বৃত্তিটো গ্ৰহণ কৰিবলৈ ইচ্ছুকসকল শান্ত, সুখী, সহানুভূতিশীল, বুজাবুজি
আৰু কাৰিকৰীভাৱে সুস্থ হ’ব লাগে।
বাণিজ্যিক পাইলট বা কমাৰ্চিয়েল
পাইলট (Commercial
Pilot) হ’বৰ বাবে শিক্ষাগত অৰ্হতা:
ভাৰতত বাণিজ্যিক পাইলট বা কমাৰ্চিয়েল পাইলট হ’বলৈ হ’লে প্রাৰ্থীগৰাকী
১০+২ বা সমতুল্য পৰীক্ষাত প্ৰতিটো বিষয়ত পৃথকে পৃথকে ইংৰাজী, পদাৰ্থ বিজ্ঞান আৰু গণিতত নূন্যতম ৫০% নম্বৰ সহ উত্তীৰ্ণ হ’ব লাগিব।
পাইলট হ’বলৈ অনুজ্ঞাপত্ৰ (Licence)
প্ৰয়োজনীয় :
প্ৰশিক্ষণৰ বিভিন্ন স্তৰক এনেদৰে সামৰি ল’ব পাৰি:
(ক) শিক্ষাৰ্থী পাইলট অনুজ্ঞাপত্ৰ(Student Pilot
Licence), যি শিক্ষাৰ্থীক শিকিবলৈ অনুমতি দিয়ে।
(খ) কিছু প্ৰশিক্ষণ পোৱাৰ পিছত শিক্ষাৰ্থীয়ে ব্যক্তিগত পাইলট
অনুজ্ঞাপত্ৰ (Private Pilot Licence) লাভ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁ যাত্ৰীবিহীন বিমানৰ কেপ্টেইন হিচাপে কাম কৰিবলৈ অনুমতি দিয়ে। অধিক প্ৰশিক্ষণ
আৰু অভিজ্ঞতা লাভ কৰাৰ পিছত কমাৰ্চিয়েল পাইলট লাইচেন্স (চিপিএল)ৰ বাবে যোগ্যতা অৰ্জন কৰিব লাগিব, যাৰ ফলত তেওঁ যাত্ৰীৰে সৈতে এখন বিমানৰ কেপ্টেইন হিচাপে কাম কৰিব পাৰে। ভাৰতত কমাৰ্চিয়েল পাইলট হ’বলৈ হ’লে চিপিএল (কমাৰ্চিয়েল পাইলট লাইচেন্স)ৰ
প্ৰয়োজন হয়, যিটো অসামৰিক বিমান পৰিবহণৰ সঞ্চালক প্ৰধানে
প্ৰদান কৰে।
এজন প্ৰাৰ্থী কমাৰ্চিয়েল পাইলট ((Commercial
Pilot)-)হ’ব পৰা দুটা উপায় –
১। এজন প্ৰাৰ্থীয়ে ‘অসামৰিক বিমান পৰিবহণ সঞ্চালকালয় (Directorate
General of Civil Aviation,DGCA)’ ৰ অনুমোদিত বাণিজ্যিক পাইলট
প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ বা ফ্লাইং ক্লাব (https://www.dgca.gov.in) ত যোগদান কৰি প্ৰশিক্ষণ গ্রহণ
কৰিব পাৰে ।
২। এজন প্ৰাৰ্থীয়ে এন ডি এ(NDA) বা চি ডি এছ(CDS)ৰ উৰণীয়া শাখাত যোগদান কৰি
কমাৰ্চিয়েল পাইলট হ’ব পাৰে। ইয়াৰ বাবে এজন প্ৰাৰ্থীয়ে
সৰ্বভাৰতীয় পৰ্যায়ত প্ৰতিযোগিতামূলক প্ৰৱেশ পৰীক্ষাত যোগ্যতা অৰ্জন কৰিব লাগিব।
ইউ পি এছ চি (ইউনিয়ন পাব্লিক চাৰ্ভিচ কমিছন, www.upsc.gov.in)ৰ দ্বাৰা পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত কৰা হয়।
কমাৰ্চিয়েল পাইলট লাইচেন্স (Commercial
Pilot Licence , চিপিএল)ৰ
বাবে যোগ্যতা অৰ্জন কৰিব বাবে প্ৰশিক্ষণ দিয়া কেইখনমান প্ৰতিষ্ঠান হ’ল – ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় উৰাণ একাডেমী (https://igrua.gov.in) ,ৰাজীৱ গান্ধী একাডেমী অৱ এভিয়েশন টেকন’লজি (https://rajivgandhiacademyforaviationtechnology.org),
বম্বে ফ্লাইং ক্লাব (https://thebombayflyingclub.com) আদি ।
‘ইন্দিৰা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় উৰাণ একাডেমী’ত “Ab-initio to CPL” পাঠ্যক্ৰম নামভৰ্তিৰ বাবে নলাইন
প্ৰৱেশ পৰীক্ষা, পাইলট এপ্টিটিউড পৰীক্ষা আৰু সাক্ষাৎকাৰৰ
পিছত সংকলিত যোগ্যতা অনুসৰি প্ৰাৰ্থী বাছনি কৰা হয়। মুঠ আসনৰ সংখ্যাৰ সংৰক্ষণ
কোটা অনুসূচিত জাতি/অনুসূচিত জাতি/অবিচি/ইডব্লিউএছ শ্ৰেণীৰ প্ৰাৰ্থীৰ বাবে ভাৰত
চৰকাৰৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰি। এই পাঠ্যক্ৰমৰ
খৰচ ৪৫ লাখ টকা। সংশ্লিষ্ট কেন্দ্ৰসমূহত পৰ্যাপ্ত পৰীক্ষাৰ্থীৰ উপলব্ধতাৰ ওপৰত
নিৰ্ভৰ কৰি সকলো ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয়
শাসিত অঞ্চলক সামৰি মুখ্য চহৰসমূহত সৰ্বভাৰতীয় ভিত্তিত লিখিত পৰীক্ষা অনুষ্ঠিত কৰা
হয়। প্ৰাৰ্থীসকলৰ উচ্চতা কমেও ৫ ফুট ২ ইঞ্চি আৰু সৰ্বাধিক ৬ ফুট ২ ইঞ্চি হ’ব লাগিব। পাঠ্যক্ৰমত যোগদান কৰাৰ আগতে দ্বিতীয় শ্ৰেণীৰ চিকিৎসা
প্ৰমাণপত্ৰৰ প্ৰয়োজন আৰু ইয়াক অতি সোনকালে প্ৰথম শ্ৰেণীৰ চিকিৎসা কৰাবলৈ পৰামৰ্শ
দিয়া হৈছে কিয়নো ই চিপিএল জাৰী কৰাৰ বাবে এক প্ৰাথমিক তাৎপৰ্য। অনুমোদিত প্ৰথম
শ্ৰেণীৰ চিকিৎসা পৰীক্ষা কেন্দ্ৰৰ তালিকা অসামৰিক বিমান পৰিবহণ সঞ্চালকালয় (https://www.dgca.gov.in)
তালিকাভুক্ত চিকিৎসা কেন্দ্ৰত উপলব্ধ।
কমাৰ্চিয়েল পাইলট লাইচেন্স (Commercial
Pilot Licence) কেনেকৈ পাব
পাৰি , সেই বিষয়ে জানিবৰ বাবে ‘অসামৰিক
বিমান পৰিবহণ সঞ্চালকালয় (Directorate General of Civil Aviation,DGCA)’ৰ ৱেবছাইট (https://www.dgca.gov.in/digigov-portal/?page=jsp/dgca/InventoryList/airOperation/certification/AOP_Package/aopPak.html)
ত আগ্রহীসকলে চাব পাৰে ।
কমাৰ্চিয়েল পাইলটসকলে বিভিন্ন পদত
নিযুক্তি লাভ কৰিব পাৰে । যেনে- মুখ্য পাইলট, সহ-পাইলট, বাণিজ্যিক পাইলট, বিমান
পাইলট, যাতায়ত পাইলট, কেপ্টেইন,
প্ৰথম বিষয়া, পৰীক্ষামূলক পৰীক্ষা পাইলট আদি
।
কমাৰ্চিয়েল পাইলটসকলে বিভিন্ন
ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়
বিমানসেৱাত নিযুক্তি লাভ কৰিব পাৰে
। যেনে- ইণ্ডিগো (https://www.goindigo.in) , এয়াৰ
ইণ্ডিয়া (https://www.airindia.in)
, স্পাইচজেট (https://www.spicejet.com)
, ভিস্তাৰা (https://www.airvistara.com)
, গো ফাৰ্ষ্ট (https://www.flygofirst.com)
, এয়াৰ এছিয়া ইণ্ডিয়া (https://www.airasia.co.in) , এলায়েন্স এয়াৰ (https://www.allianceair.in),
জেট এয়াৰৱেজ (https://www.jetairways.com), এলায়েন্স এয়াৰ (https://www.allianceair.in) আদি ।
লেখক কেৰিয়াৰ পৰামৰ্শদাতা তথা মুৰব্বী, যান্ত্রিক অভিযান্ত্রিক বিভাগ,
অসম ডন বস্ক’ বিশ্ববিদ্যালয়
ভ্ৰাম্যভাষ : ৯৪৩৫১৮৮৬৩০
ই-মেইল: buljit@gmail.com
www.buljit.com
বি.দ্র. কেৰিয়াৰ বিষয়ৰ বিভিন্ন কথা কোনো আগ্ৰহী শিক্ষাৰ্থীয়ে জানিব বিচাৰে ,তেন্তে প্ৰত্যেক শনিবাৰে বিয়লি ৬-৯ বজাৰ ভিতৰত
ফোন(৯৪৩৫১৮৮৬৩০)ত যোগাযোগ কৰিব পাৰে।
